نیروی برق آبی یا هیدرو الکتریسیته اصطلاحی است که به انرژی الکتریکی تولیدی از نیروی آب اطلاق میشود. در حال حاضر هیدرو الکتریسیته چیزی در حدود ۷۱۵۰۰۰ مگاوات یا ۱۹درصد از کل انرژی الکتریکی تولیدی جهان را پوشش می دهد. نیروی برق آبی ۶۳ درصد از انرژی الکتریکی تولیدی از منابع تجدید پذیر را شامل میشود.
نیروگاه برق آبی: در این نیروگاه ها از آب جمع شده در پشت سدها برای تولید برق استفاده میشود. آب جمع شده در پشت سدها با برخورد به پره های توربین سبب چرخش موتور توربین میشود. چرخش موتور توربین نیز سبب چرخش ژنراتور و در نتیجه تولید برق میشود.
تولید انرژی الکتریکی
بیشتر نیروگاه های برق آبی، انرژی مورد نیاز خود را از انرژی پتانسیل آب پشت یک سد تامین میکنند. در این حالت انرژی تولیدی از آب به حجم آب پشت سد و اختلاف ارتفاع بین منبع و محل خروج آب سد وابسته است. به این اختلاف ارتفاع، ارتفاع فشاری میگویند. در واقع میزان انرژی پتانسیل آب با ارتفاع فشاری آن متناسب است. برای افزایش فاصله یا ارتفاع فشاری، آب معمولاً برای رسیدن به توربین آبی فاصله زیادی را در یک لوله بزرگ (penstock) طی میکند.
نیروگاه آب تلمبه ذخیرهای، نوعی دیگر از نیروگاه آبی است. وظیفه یک نیروگاه آب تلمبه ذخیرهای پشتیبانی شبکه الکتریکی در ساعات اوج مصرف (ساعات پیک) است. این نیروگاه تنها آب را در ساعات مختلف بین دو سطح جابجا میکند. در ساعاتی که تقاضا برای انرژی الکتریکی پایین است با پمپ کردن آب به یک منبع مرتفع انرژی الکتریکی را به انرژی پتانسیل گرانشی تبدیل میکند. در زمان اوج مصرف، آب دوباره از مخزن به سمت پایین جاری میشود و با چرخاندن توربین آبی موجب تولید برق و رفع نیاز شبکه میگردد. این نیروگاهها با ایجاد تعادل در ساعات مختلف موجب بهبود ضریب بار شبکه و کاهش هزینه های تولید انرژی الکتریکی میشوند.
از دیگر انواع نیروگاه های آبی میتوان به نیروگاه های جزر و مدی اشاره کرد. همانطور که از نام این نیروگاه های مشخص است این نیروگاه ها نیروی مورد نیاز خود را از اختلاف ارتفاع آب در بین شبانه روز تامین میکنند. این نیروگاه ها همچنین میتوانند در مواقع اوج مصرف به عنوان پشتیبان شبکه عمل کنند.
برخی نیروگاه های آبی که تعداد آنها زیاد هم نیست از انرژی جنبشی آب جاری استفاده میکنند. در این دسته از نیروگاه ها نیازی به احداث سد نیست توربین این نیروگاه ها شبیه یک چرخ آبی عمل میکند.
مقایسه با دیگر روشهای تولید انرژی
نیروی برق آبی با ایجاد انرژی الکتریکی بدون سوزاندن سوخت ها از ایجاد آلوده کننده های متصاعد شده از سوختن سوخت های فسیلی مانند دی اکسید گوگرد، اسید نیتریک، منواکسید کربن، گرد غبار و سرب (موجود در زغال سنگ) جلوگیری میکند. همچنین هیدروالکتریسیته با از بین بردن ضرورت استفاده از سوخت هایی مانند زغال سنگ به طور غیر مستقیم خطرات ناشی از استخراج زغال سنگ را کاهش میدهد.
در مقایسه با مولد های بادی، منابع انرژی در نیروگاههای آبی خیلی قابل پیش بینی تر هستند. همچنین این نیروگاه ها میتوانند ضریب بار شبکه را بهبود دهند و در زمان نیاز شروع به تولید انرژی الکتریکی کرده و به این ترتیب موجب تعدیل شبکه در طول ساعات پیک شوند.
برعکس نیروگاه های گرمایی در نیروگاه های آبی زمان زیادی صرف مطالعات مربوط به سد میشود. معمولاً برای انجام دقیق محاسبات، داده های حدود ۵۰ سال از رفتار های رودخانه برای انتخاب بهترین مکان احداث سد و روش ساخت آن لازم است. برعکس نیروگاه هایی که از سوخت ها برای تامین انرژی استفاده میکنند، مکان های مناسب برای احداث نیروگاه های آبی محدود هستند. همچنین بیشتر نیروگاه های آبی از مراکز تجمع جمعیت دور هستند و باید برای انتقال آنها نیز هزینهای صرف کرد. از دیگر ضعف های این نیروگاه وابستگی شدید به میزان آب ورودی است و از آنجاییکه میزان آب پشت سد به بارشها وابسته است و در صورتیکه که میزان بارش برف و باران کاهش یابد میزان تولید انرژی الکتریکی نیز کاهش مییابد.
تخصص بالای مهندسان و مدیران شرکت، تجارب کسب شده در پروژه های انجام شده و همچنین تعهد سازمان به رضایت کارفرمایان و ذی نفعان پروژه ها باعث گردیده است تا این شرکت توانایی فعالیت در زمینه ارائه خدمات مهندسی و مطالعاتی نیروگاه های برق آبی را دارا باشد. شرکت مهندسی مشاور طراح انرژی سپنتا به همکاری با متخصص های مختلف در زمینه خدمات مهندسی و مشاوره، خدمات مشاوره مهندسی و مطالعاتی نیروگاه های برق آبی را به مشتریان خود ارائه می نماید
محدوده خدمات
- مطالعات امكان سنجي
- طراحي سازه ها و تجهيزات نيروگاه
- تهيه اسناد پيشنهاد مناقصه
- نظارت بر ساخت نيروگاه برقابي
- تعيين قيمت برق توليدي نيروگاههاي برقابي