از جمله خدمات واحد مهندسی شیمی شرکت طراح انرژی سپنتا میتوان به طراحی خطوط تولیدی مواد شیمیایی آلی و معدنی، مهندسی ارزش سیستم کارخانهها، مجتمعهای صنعتی، رفع مشکلات روانکاری، برگزاری دورههای آموزشی روانکاری و تهیه فرمولاسیون روغنهای جدید بر اساس اعلام نیاز صنایع اشاره نمود.
در این بخش با بهرهگیری از آزمایشگاه تخصصی شرکت و استفاده از خدمات آزمایشگاههای معتبر داخل و خارج کشور و براساس دانش روز و منطبق با استاندارهای DIW,ASTN,API و IEC فرمولاسیون انواع روغنهای صنعتی شامل روغنهای برش، عملیات ماشین کاری فلزات، روغن دنده، روغن هیدرولیک، روغن ترانسفورماتور، روغن انتقال حرارت، روغنهای گردشی، روغن توربین، روغن فرآیند و فرمولاسیونهای ویژه براساس سفارش تهیه و به واحدهای تولیدی ارائه میگردد.
برخی از مفاهیم روغنها
گرانروی (Viscosity)
به مقاومت یک سیال در برابر جاری شدن که به علت اصطکاک مولکولهای آن با یکدیگر صورت میگیرد، ویسکوزیته یا گرانروی آن سیال، گویند. هرچه قدر این مقاومت بیشتر باشد، چسبندگی روغن بیشتر است. معمولاً گرانروی را در دماهای 40 سانتی گراد و 100 سانتی گراد اندازهگیری میکنند.
شاخص گرانروی (Viscosity Index)
تغییرات گرانروی نسبت به درجه حرارت را شاخص گرانروی میگویند. کاهش گرانروی در مقابل افزایش دما بصورت معمول اتفاق میافتد، هرچه کاهش گرانروی در برابر افزایش دما، کندتر صورت گیرد، روغن دارای کیفیت بالاتر میباشد. به عبارت دیگر هرچه اندازه شاخص گرانروی بالاتر باشد، کاهش گرانروی در برابر افزایش دما کندتر میباشد.
نقطه اشتعال (Flash Point)
پائینترین دمائی که در آن دما روغن آنقدر تبخیر شود که در مجاورت شعله، یک لحظه مشتعل و سپس خاموش شود را نقطه اشتعال گویند.
آزمایش نقطه اشتعال به دو صورت بسته و باز انجام میگیرد که همیشه نتیجه تست باز، چند درجه بالاتر از تست بسته میباشد.
نقطه احتراق (Fire Point)
پائینترین دمائی است که در آن روغن آنقدر تبخیر شود که در اثر نزدیک کردن شعله، مشتعل شود و بعد از دور کردن شعله همچنان احتراق ادامه پیداکند. معمولاً این دما، 15 سانتی گراد بالاتر از نقطه اشتعال است.
نقطه ریزش (PourPoint)
کمترین دمائی که روغن بصورت مایع میتواند در آن دما جریان داشته باشد را نقطه ریزش روغن گویند. نقطه ریزش در سیستمهای روانکاری سرد اهمیت پیدا میکند.
چگالی (Density)
چگالی یا وزن مخصوص برابر است با جرم 1 سی سی از روغن در دمای 15 سانتی گراد که برحسب واحد gr/cc بیان میشود.
فشار بخار (Vapor Pressure)
فراریت یک روغن براساس اندازهگیری مستقیم بخار روغن بیان میشود که در یک محفظه دمائی در خلاء، میعان پیدا نموده و پس از توزین، کاهش وزن روغنی بصورت تابعی از زمان بیان میشود.
جدول طبقهبندی درجههای گرانوری ISO و مقایسه آن با گرانروی SUS[1]
گرانروی | عدد گرانروی | محدوده گرانروی | میانگین گرانروی سینماتیک | درجه گرانروی ISO | ||
SAYBOLT SUS | cStسینماتیک | |||||
(100 درجه سانتی گراد F) (37.8 ) | ASTM SAYBOLT | 40 درجه سانتی گراد | ||||
حداکثر | حداقل | حداکثر | حداقل | |||
35.50 | 34.00 | 32 | 2.42 | 1.98 | 2.2 | 2 |
38.20 | 36.50 | 36 | 3.52 | 2.88 | 3.2 | 3 |
42.70 | 39.90 | 40 | 5.06 | 4.14 | 4.6 | 5 |
50.30 | 45.70 | 50 | 7.48 | 6.12 | 6.8 | 7 |
62.80 | 55.50 | 60 | 11.00 | 9.00 | 10 | 10 |
83 | 72 | 75 | 16.50 | 13.50 | 15 | 15 |
115 | 96 | 105 | 24.20 | 19.80 | 22 | 22 |
164 | 135 | 150 | 35.20 | 28.80 | 32 | 32 |
234 | 191 | 215 | 50.60 | 41.40 | 46 | 46 |
345 | 280 | 315 | 74.80 | 61.20 | 68 | 68 |
500 | 410 | 465 | 110 | 90 | 100 | 100 |
750 | 615 | 700 | 165 | 135 | 150 | 150 |
1110 | 900 | 1000 | 242 | 198 | 220 | 220 |
1600 | 1310 | 1500 | 352 | 288 | 320 | 320 |
2300 | 1880 | 2150 | 506 | 414 | 460 | 460 |
3400 | 2800 | 3150 | 748 | 612 | 680 | 680 |
5000 | 4100 | 4650 | 1100 | 900 | 1000 | 1000 |
7500 | 6100 | 7000 | 1650 | 1350 | 1500 | 1500 |
[1]– SUS مخفف عبارت Saybolt Universal Second واحد گرانروی در 100 درجه فارنهایت است.