ایمنی برق

چنانچه بدن فردی به یک اختلاف پتانسیل الکتریکی متصل گردد، بسته به میزان ولتاژ اعمال شده و مقاومت الکتریکی بدن شخص، جریانی از بدن وی عبور خواهد کرد. این جریان آثار نامطلوب و خطرناکی بر روی بدن به‌جا می‌گذارد و در شرایطی مرگ شخص برق گرفته کاملا قطعی و قابل پیش بینی است. میزان خطر به عواملی همچون نوع جریان، مسیر جریان، فرکانس جریان، مقاومت الکتریکی بدن، سطح تماس، زمان تماس، محل تماس و مقدار شدت جریان بستگی دارد.

هنگام عبور جریان از بدن ممکن است بافت‌ها و اندام‌هایی که در مسیر عبور جریان هستند، تحت تاثیر قرار گیرند. به همین منظور اهمیت به ایمنی لوازم و دستگاه‌های برقی، تابلو برق‌های صنعتی وکلیه ادوات برقی بسیار مهم و ضروری می‌ باشد.

مقاومت الکتریکی:

مقاومت در برابر جریان الکتریسیته را مقاومت الکتریکی گویند و واحد اندازه‌گیری آن اهم می‌باشد. جدول زیر مقاومت بدن انسان را در مقابل جریان الکتریسیته نشان می‌دهد.

مقاومت بر حسب اهم اجزای بدن
100000 تا 600000 پوست خشک
1000 پوست خیس
400 تا 600 دست و یا اندام داخلی
100 گوش تا گوش

حفاظت الکتریکی:

حفاظت در برابر تماس مستقیم و غیر مستقیم:

در کلیه انواع تاسیسات الکتریکی باید برای حفاظت افراد در برابر تماس مستقیم یا غیرمستقیم با ولتاژهای بالا تدابیر ایمنی ویژه‌ای از قبیل اخذ مجوز کار، شناسائی خطرات توسط کارشناسان واحد برق و بهداشت حرفه‌ای کارخانه و … بعمل آورده شود.

 

باید با توجه به نیازهای خاص شرایط مختلف کاری (نظیر محل‌های مرطوب یا خیس، کار در داخل لوله‌ها، تانک‌ها و … یک یا چند روش از انواع روش‌های ذکر شده زیر اعمال گردد:

  • کشیدن حصار
  • عایق کاری کامل (عایق دوبله- عایق تقویت شده)
  • حداکثر ولتاژ ایمن
  • ایزولاسیون ایمن (مانند ترانس‌های ایزوله شده ایمن)
  • اتصال زمین سیم نول
  • نول ایزوله شده
  • اتصال زمین قسمت‌های فاقد برق
  • رله یا سوئیچی که در صورت نشتی ولتاژ به زمین جریان را قطع کند (از انواع با حساسیت بالا)
  • وسائل کنترل عایق‌ها
  • کلیدهای قطع مدار به هنگام اتصال به بدنه یا زمین
  • اخذ مجوز کار در صورت تشخیص واحد بهداشت حرفه‌ای
  • در صورت امکان استفاده از ولتاژ پائین DC
  • استفاده از کابل‌های سالم و بدون عیب

وسایل قطع کننده جریان:

– برای قطع جریان در کلیه هادی‌های الکتریکی فعال در مواقع ضروری، یک وسیله قطع‌کننده مرکزی باید پیش‌بینی گردد.

– به منظور قطع سریع جریان برق در کلیه هادی‌های الکتریکی باید یک وسیله قطع‌کننده که دسترسی فوری به آن امکان‌پذیر باشد در مدار کلیه ادوات الکتریکی تعبیه گردد.

– تاسیسات الکتریکی حتی‌الامکان باید به یک قطع‌کننده اتوماتیک جریان مجهز شوند تا در مواقع بروز نقص در تاسیسات جریان را قطع نماید.

حصارها و پوشش‌ها:

– پوشش‌ها، توری‌های حفاظتی و حصارها باید از مواد غیر آتش‌گیر ساخته شده و دارای مقاومت مکانیکی کافی بوده و بطور محکم و مطمئن نصب شوند.

– جهت نصب پوشش و حصار بایستی اطمینان حاصل گردد که برقرار نخواهند شد.

– برداشتن و جابجائی حصارهای اطراف قسمتهای حامل جریان برق نباید بدون استفاده از ابزارهای خاص امکان پذیر باشد.

پاره‌ای از اصول اولیه ایمنی برق:

  • قبل از شروع تعمیر وسایل برقی حتماً مجوز لازم را اخذ نمائید.
  • قبل از شروع به کار (تعمیر) کلید اصلی برق شبکه را قطع نموده و درب جعبه تقسیم را قفل نمائید.
  • چنانچه امکان قفل کردن جعبه وجود نداشته باشد، با در آوردن فیوز جریان را قطع نمائید.
  • در صورت امکان برچسب تعمیرات نیز زده شود.
  • فقط برقکاران اجازه کار بر روی شبکه یا دستگاه‌ها را دارند.
  • تمامی دستگاه‌های برقی باید دارای سیم ارت باشند.
  • تمامی کابل‌های معیوب باید تعویض شوند.
  • از هر پریز فقط یک انشعاب گرفته شود.
  • تمامی دستگاه‌ها باید دو شاخه داشته باشند.
  • برای تعمیر یک وسیله برقی حتماً باید دو شاخه آنرا در آورید.
  • هیچگاه دو شاخه را با کشیدن کابل از پریز جدا نکنید.
  • هرگز یک سیم برق لخت را لمس نکنید.
  • در زمان حفاری اگر به کابل برقی برخورد نمودید قبل از هر کاری به مسئولین اطلاع دهید.
  • توجه داشته باشید که کار در زمین‌های مرطوب با وسایل برقی می‌تواند منجر به برق‌گرفتگی شود.
  • فقط دستگاه‌هایی که ولتاژ آنها کمتر از 25 ولت باشد، خطر برق‌گرفتگی در آنها کاهش یافته‌است.
  • کابل‌های برق که در مسیر عبور و مرور وسائط نقلیه هستند را حتماً باید از درون یک لوله یا چیزی شبیه آن عبور داد.
  • برای هر دستگاه فیوز مناسب را استفاده نموده و فیوزهای سوخته را برای استفاده مجدد سیم پیچی نکنید.
  • هیچگاه کابل دستگاهی که گیر کرده است را با فشار نکشید بلکه به آرامی آنرا رها کنید.
  • توجه داشته باشید که آتش سوزی ناشی از برق را فقط باید با گاز یا پودر خاموش نمود، استفاده از آب خطرناک است.
  • در صورتی که قبل از شروع تعمیرات، محیط ایمن سازی می‌شود باید پس از اتمام عملیات و برقرار کردن مدار، علائم هشدار دهنده و بطور کلی تجهیزات ایمنی‌‌سازی محیط برداشته شود.

هشدارها:

برای جلب توجه عمومی بایستی اطلاعیه یا اطلاعیه‌هائی با مضمون‌های زیر در محل‌های مناسب نصب کرد:

  • ورود افراد غیر مجاز و متفرقه به محل‌های تاسیسات الکتریکی ممنوع
  • هرگونه تعمیر و یا دستکاری تاسیسات الکتریکی توسط افراد غیر مجاز ممنوع
  • روش‌های مقابله با آتش سوزی در هنگام بروز حریق
  • روش‌های نجات افراد برق گرفته و کمک‌های اولیه به افرادی که دچار برق گرفتگی شده اند
  • مشخص نمودن افراد معینی برای مقابله با خطرات الکتریکی احتمالی و اعلام نحوه ارتباط با آنها
  • شماره تلفن‌های اضطراری کارخانه

سیستم ارت وسایل برقی:

از آنجائی که مقاومت سیم ارت در برابر جریان برق از مقاومت بدن انسان کمتر است، جریان برق از طریق این سیم به زمین منتقل خواهد شد. دستگاه‌های برقی سیار بوسیله سیمی که در دو شاخه آن تعبیه شده به پریز مخصوص متصل می‌گردد. برای دستگاه‌ها و سازه‌های بزرگ باید تمامی کابل‌ها به یک نقطه به نام چاه ارت (EARTH PEAT) متصل گردند.
روش های حفاظت الکتریکی

باید با توجه به نیازهای خاص شرایط مختلف کاری (نظیر محل‌های مرطوب یا خیس، کار در داخل لوله‌ها، تانک‌ها و … یک یا چند روش از انواع روش‌های ذکر شده زیر اعمال گردد:

  • کشیدن حصار
  • عایق کاری کامل (عایق دوبله- عایق تقویت شده)
  • حداکثر ولتاژ ایمن
  • ایزولاسیون ایمن (مانند ترانس‌های ایزوله شده ایمن)
  • اتصال زمین سیم نول
  • نول ایزوله شده
  • اتصال زمین قسمت‌های فاقد برق
  • رله یا سوئیچی که در صورت نشتی ولتاژ به زمین جریان را قطع کند (از انواع با حساسیت بالا)
  • وسائل کنترل عایق‌ها
  • کلیدهای قطع مدار به هنگام اتصال به بدنه یا زمین
  • اخذ مجوز کار در صورت تشخیص واحد بهداشت حرفه‌ای
  • در صورت امکان استفاده از ولتاژ پائین DC
  • استفاده از کابل‌های سالم و بدون عیب

پاره‌ای از اصول اولیه ایمنی برق

  • قبل از شروع تعمیر وسایل برقی حتماً مجوز لازم را اخذ نمائید.
  • قبل از شروع به کار (تعمیر) کلید اصلی برق شبکه را قطع نموده و درب جعبه تقسیم را قفل نمائید.
  • چنانچه امکان قفل کردن جعبه وجود نداشته باشد، با در آوردن فیوز جریان را قطع نمائید.
  • در صورت امکان برچسب تعمیرات نیز زده شود.
  • فقط برقکاران اجازه کار بر روی شبکه یا دستگاه‌ها را دارند.
  • تمامی دستگاه‌های برقی باید دارای سیم ارت باشند.
  • تمامی کابل‌های معیوب باید تعویض شوند.
  • از هر پریز فقط یک انشعاب گرفته شود.
  • تمامی دستگاه‌ها باید دو شاخه داشته باشند.
  • برای تعمیر یک وسیله برقی حتماً باید دو شاخه آنرا در آورید.
  • هیچگاه دو شاخه را با کشیدن کابل از پریز جدا نکنید.
  • هرگز یک سیم برق لخت را لمس نکنید.
  • در زمان حفاری اگر به کابل برقی برخورد نمودید قبل از هر کاری به مسئولین اطلاع دهید.
  • توجه داشته باشید که کار در زمین‌های مرطوب با وسایل برقی می‌تواند منجر به برق‌گرفتگی شود.
  • فقط دستگاه‌هایی که ولتاژ آنها کمتر از ۲۵ ولت باشد، خطر برق‌گرفتگی در آنها کاهش یافته‌است.
  • کابل‌های برق که در مسیر عبور و مرور وسائط نقلیه هستند را حتماً باید از درون یک لوله یا چیزی شبیه آن عبور داد.
  • برای هر دستگاه فیوز مناسب را استفاده نموده و فیوزهای سوخته را برای استفاده مجدد سیم پیچی نکنید.
  • هیچگاه کابل دستگاهی که گیر کرده است را با فشار نکشید بلکه به آرامی آنرا رها کنید.
  • توجه داشته باشید که آتش سوزی ناشی از برق را فقط باید با گاز یا پودر خاموش نمود، استفاده از آب خطرناک است.
  • در صورتی که قبل از شروع تعمیرات، محیط ایمن سازی می‌شود باید پس از اتمام عملیات و برقدار کردن مدار، علائم هشدار دهنده و بطور کلی تجهیزات ایمنی‌‌سازی محیط برداشته شود.

هشدارهای مهم

برای جلب توجه عمومی بایستی اطلاعیه یا اطلاعیه‌هائی با مضمون‌های زیر در محل‌های مناسب نصب کرد:

  • ورود افراد غیر مجاز و متفرقه به محل‌های تاسیسات الکتریکی ممنوع
  • هرگونه تعمیر و یا دستکاری تاسیسات الکتریکی توسط افراد غیر مجاز ممنوع
  • روش‌های مقابله با آتش سوزی در هنگام بروز حریق
  • روش‌های نجات افراد برق گرفته و کمک‌های اولیه به افرادی که دچار برق گرفتگی شده اند
  • مشخص نمودن افراد معینی برای مقابله با خطرات الکتریکی احتمالی و اعلام نحوه ارتباط با آنها
  • شماره تلفن‌های اضطراری کارخانه

سیستم ارت وسایل برقی:

از آنجائی که مقاومت سیم ارت در برابر جریان برق از مقاومت بدن انسان کمتر است، جریان برق از طریق این سیم به زمین منتقل خواهد شد. دستگاه‌های برقی سیار بوسیله سیمی که در دو شاخه آن تعبیه شده به پریز مخصوص متصل می‌گردد. برای دستگاه‌ها و سازه‌های بزرگ باید تمامی کابل‌ها به یک نقطه به نام چاه ارت (EARTH PEAT) متصل گردند.

نظرات خود را اضافه کنید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *


  1. سئو فاکس | سئو سایت - بهینه سازی سایت - Seofox.ir
  2. آموزش رایگان سئو سایت توسط سئو فاکس؛ یادگیری سئو بیسیک و پرو
  3. لیست الگوریتم گوگل در سئو - سئو فاکس [Seofox.ir]
  4. بهینه سازی وب سایت - سئو و بهینه سازی سایت - سئو فاکس
  5. مفاهیم سئو - مفهوم سئو - کانسپت سئو - Seofox.ir
  6. خدمات سئو و بهینه سازی سایت - خدمات SEO سایت - سئو فاکس
  7. منابع سئو - منبع آموزش سئو - منبع های یادگیری سئو - Seofox
  8. موتورهای جستجو - مقالات سرچ انجین - سئو فاکس - Seofox.ir
  9. نمونه کار سئو - نمونه کارهای سئو سایت | سئو فاکس
  10. درباره سئو فاکس - شرکت سئو فاکس - Seofox.ir
  11. سئو چیست؟ تعریف سئو از زبان سئو فاکس - سئو سایت برای گوگل
  12. نمونه قرارداد سئو و طراحی سایت از سایت سئو فاکس [Seofox.ir]
  13. سئو کلاه خاکستری چیست؟ آموزش سئو گری هت [Seofox.ir]
  14. تعریف Robots.txt چیست؟ نقش Robots.txt در سئو [آپدیت 2022]
  15. تعریف موتور جستجو وب چیست؟ بهترین موتورهای جستجو - سئو فاکس
  16. چگالی کلمات کلیدی چیست؟ چگالی کلمات کلیدی در سئو - Seofox.ir
  17. مزرعه لینک چیست؟ لینک فارم - آموزش حرفه ای سئو با سئو فاکس
  18. آنالیز سئو سایت - تست SEO سایت - چکاپ SEO Site توسط سئو فاکس
  19. الگوریتم پیج رنک گوگل چیست؟ Page Rank - سئو فاکس - Seofox.ir
  20. تحقیق کلمات کلیدی با به کارگیری UGC؛ کیورد ریسرچ - Seofox.ir
  21. پروپوزال سئو سایت - پروپوزال SEO سایت سئو فاکس دات آی آر
  22. سئو کلاه سفید چیست؟ آموزش سئو White Hat سفید - Seofox.ir
  23. شرکت سئو چیست؟ سئو فاکس بهترین شرکت سئو در ایران - Seofox.ir
  24. گوگل بات چیست؟ Googlebot چیست - بهترین آموزش سئو [Seofox.ir]
  25. تکنیک های سئو - آموزش بهترین روش های سئو سایت [Seofox.ir]
  26. لینک شکسته چیست؟ بروکن لینک - Broken Link - Seofox.ir
  27.  توضیحات متا چیست؟ درباره سئو متا دیسکریپشن - سئو فاکس
  28. تعریف انکر تکست چیست؟ متن لینک شوند - Anchor Text - Seofox
  29. سئو تکنیکال چیست؟ آموزش Technical SEO - سئو فاکس
  30. سفارش سئو سایت - خدمات سئو حرفه ای؛ سئو فاکس دات آی آر
  31. سئو داخلی چیست؟ آموزش On-page SEO آن پیج سئو - Seofox.ir
  32. سئو خارجی چیست؟ آموزش سئو Off Site آف پیج - Seofox.ir
  33. ابزار سئو - بهترین ابزارهای سئو - SEO Tools - سایت Seofox.ir
  34. مشاوره سئو - خدمات مشاوره سئو سایت توسط وب سایت سئو فاکس
  35. لینک بیلدینگ چیست؟ تعریف Link Building ساخت لینک - Seofox.ir
  36. برندینگ چیست؟ آموزش سئو از صفر تا صد رایگان - سئو فاکس
  37. لوکال سئو چیست؟ آموزش سئو محلی از بخش آموزش SEO سئو فاکس 
  38. قیمت سئو سایت - بهترین سایت خدمات سئو ایران - سئو فاکس 
  39. آموزش سئو وردپرس - یادگیری سئو مبتدی تا پیشرفته - سئو فاکس 
  40. کتاب سئو | لیست بهترین کتاب های آموزش سئو سایت - سئو فاکس
  41. لینک سازی چیست؟ آموزش لینک - آزمایشگاه تخصصی سئو - سئو فاکس
  42. اخبار سئو؛ آشنایی با سئو یا بهینه سازی موتور جستجو؛ سئو فاکس
  43. تگ H1 چیست؟ دوره جامع آموزش سئو توسط احسان اسکندری سئو فاکس
  44. شروع سئو؛ دوره رایگان آموزش SEO از مبتدی تا پیشرفته سئو فاکس
  45. مقالات سئو؛ آموزش سئو SEO کامل و حرفه ای از ۰تا۱۰۰ سئو فاکس 
  46. پنالتی گوگل چیست؟ Google Penalty رفع جریمه گوگل - Seofox.ir
  47. آموزش Disavow و حذف بک لینک های اسپم مخرب - Seofox.ir
  48. بررسی رتبه کلمات کلیدی در گوگل - Seofox.ir - مانیتور کلمات
  49. الگوریتم پنگوئن گوگل چیست؟ Google penguin سئو - Seofox.ir
  50. الگوریتم گوگل دنس چیست؟ Google Dance - رقص گوگل - Seofox.ir
  51. اموزش سئو محتوا - Content SEO - سئو در تولید محتوا - Seofox
  52. دامین اتوریتی چیست؟ تعریف Domain & Page Authority - سئو فاکس
  53. آموزش ثبت سایت در گوگل - معرفی سایت و وبلاگ - Seofox.ir
  54. تگ و متا تگ های مهم در سئو - SEO Tags سئو - Seofox.ir
  55. تاثیر هاست بر سئو - Host SEO - سئو هاست - Seofox.ir
  56. سئو دامنه - آموزش Domain SEO - نام دامنه در سئو - Seofox.ir
  57. لینک نوفالو چیست؟ Nofollow Link - کد نوفالو - Seofox.ir